දුමීගේ කට කහන කතා

මගේ ජීවිතයේ ඉතාමත්ම සුන්දරම කාලය විදිහට මම සලකන්නෙ මම NIBM එකේ ගත කරපු කාලයයි. අවුරුදු එකහමාරක් වූ පරිඝණක පද්ධති සැලසුම් කිරීම සම්භන්ධ ඩිප්ලෝමා කෝස් එක සිංහලෙන් කිව්වොත් "Diploma in Computer System Design", ඉවර කරලා ඊට පස්සෙ ඉන්ස්ට්‍රක්ටර් බෝඩ් එකට ජොයින් වෙලා තව අවුරුදු එකහමාරක් විතර වැඩ කලා. ජීවිතේටම හරිම අපූරු අත්දැකීම් ගොඩක් එක්කාසු කරගන්න ලැබිච්ච කාලයක් තමා ඒක. පාසල් කාලය ඉවර කරලා වැඩිහිටියෙක් විදිහට සමාජයට පය තබන්න ලබපු පෙර හුරුව තමා අපි NIBM එක තුල ලැබුවේ. ඒකේ ඉන්ස්ට්‍රක්ටර් කෙනෙක් හැටියට තමා ඉස්සෙල්ලාම රැකියාවක් වශයෙන් පඩියක් හම්බ උනේ. 1997 අග භාගයේ ඒ හම්බ වෙච්ච පඩිය රුපියල් 2250. පඩිය ගත්ත ගමන් ඉස්සෙල්ලම කලේ අම්මාට අළුත් ඇඳුමක් අරගත්ත එක. ඒ කාලේ මම ගම හාමිනේ සමග මල් කඩන අවධිය. මට මතක හැටියට එයත් එක්ක ගිහිල්ල තමයි නුගේගොඩින් අපේ අම්මාට ස්කර්ට් එකක් සහ බ්ලවුස් එකක් අරගත්තෙ. ඒත් මට මතක නැහැ මම මොනවද ගම හාමිනේට අරගෙන දුන්නෙ කියලා. ඕං බලන්න ගම හාමිනේටත් මතක නැහැනෙ ඒක. ඊට පස්සෙ මතකයි මම නංගිලා මල්ලිලාට චයිනීස් ෆ්‍රයිඩ් රයිස් අරගෙන ගියා කියලා. කොහොමෙන් කොහොම හරි දවස් දෙකකින් විතර අර පඩිය කුඩේ කුඩු. ඊට පස්සෙ මට තිබුනු මෝටර් බයිසිකල් කබලට පැට්‍රල් ගහන්න ආපහු අම්මගෙන් සල්ලි ඉල්ලන් තමයි ගියේ.

අපිට NIBM එකේදි ගුරු හරු කම් දීපු ගුරුවරු වුනේ ඩොක්ටර් ජයසිරි, කල්‍යාණි මැඩම්, අකාලයේ අප අතරින් වියෝවූ දයාබර බස්නායක මැඩම්, කොලඹගේ සර්, ශ්‍යාමා මැඩම් යන දයාබර ගුරුවරුන්. මේ අතරින් ඉතාමත්ම සොඳුරු ඇදුරු තුමා වුනේ ඩොක්ටර් ජයසිරි මහතායි. NIBM එකේ පරිඝණක අංශයේ අධ්‍යක්ෂක වී සිටියේ ඔහු. රසවත් සාගරයක් වුනු ඩොක්ටර්ගේ ලෙක්චර් එකක් කවුරු හරි මිස් කලේ නම් ඒ ඉතාමත් කලාතුරකින්. NIBM එකේ එදා මෙදා සිටි ශිෂ්‍යයන් ඔහුට පට බැඳ තිබූ ආදරණීය නම වුනේ "ඩොකා" යි. ශරීරයෙන් ඉතාමත් කුඩා මිනිසෙකු වූ එතුමා ඔහුටම ආවේනික වූ මනා පෞරෂයකින් හෙබි සෑම කෙනුගේම ගෞරවාදරයට පත් වූ අයෙක්. එතුමා හා බැඳුනු රසවත් කතා ගොඩක් NIBM එකේ ‘මුඛ පරම්පරාවෙන්’ පැවතගෙන ආවා. මගේ මතකයේ තිබෙන මම අහලා තියෙන කතා කීපයක් තමයි මම අද කියන්න යන්නෙ.

ඉතින් අපේ ඩොකා ලෙක්චර් එකක් දෙන වෙලාවට ඉංග්‍රීසි, සිංහල දෙමළ හැම භාෂාවකින්ම කතා කරනවා. හිටපු ගමන් මුකුත් කියන්නෙ නැතිව අංග චලනය වගේම මුහුනේ විවිද ඉරියව් පාවිච්චි කරලත් උගන්නනවා. මට මතකයි අපිට පලවෙනි දවස් දෙකේ "Introduction to computers" ඉගැන්නුවේ ඩොකා. මදර් මෝඩ් එකක් පෙන්නල අහුව්වාම මේක මොකක්ද කියල ඉතින් ඔය ඉදිරි පේලියේ ඉන්න එකෙක් කිව්ව "සර්, මදර් බෝඩ් එකක් කියලා". ඩොකා නක්කලේට හිනාවක් දාල කියනවා, "කෙහෙම්මල, පෙරියර් බෝඩ්" කියල. ඊට පස්සෙ ඩෝටර් බෝඩ් එකක් පෙන්නල කියනවා "සින්න බෝඩ්" කියල. ඉතින් එදායින් පස්සෙ අපිත් මදර්බෝඩ් වලට කියන්නෙ “පෙරියර් බෝඩ්” සහ ඩෝටර් බෝඩ් වලට “සින්න බෝඩ්” කියලා.

ඉස්සර NIBM එකේ කැන්ටිම තිබුනේ පලවෙනි තට්ටුවේ. මේ ලඟකදි ගිය වෙලාවක තමයි දැක්කෙ දැන්නම් හොඳටම වෙනස් කරලා කැන්ටිම හදල තියෙන්නෙ කලින් ඔඩිටෝරියම් එක තිබුන තැන. අපිට කලින් සීනියර් බැච් එක පටන් ගත්ත කාලේ, ඔන්න පලවෙනි දවසෙ බ්‍රේක් එකේදි පොරක් කැන්ටිමට ගිහිල්ලා පුටුවක ඉඳ ගන්නකොට තව එකෙක් පුටුව උඩින් සෝස් පිඟානක් තියලා. දැන් මුගේ පස්ස පැත්තට වෙඩි තියලා වගේ. ඉතින් පොර ඉක්කමනටම වොෂ් රූම් එකට ගිහිල්ල දැන් මේක දමාගෙන හෝදනවා. ඔය වොෂ් රූම් එකේ අර ‘නම්බර් වන්’ වැඩේ කරන්න හදල තියෙන ඒව පේලිය තිබුනේ පොලොව මට්ටමෙන් උඩ පොඩි කණ්ඩියක් උඩට නගින්න පුළුවන් විදිහට. ඊට විරුද්ධ පැත්තේ තමා සින්ක් එකක් හයි කරලා තිබුනේ කණ්නාඩියක් එක්ක. දැන් ඉතින් මූ අර කණ්ඩියට නැගගෙන සෝස් පිඟාන තියපු එකාගේ මවු පාර්ශවයට හොඳට පිං අනුමෝදං කර කර ලේන්සුවක් පොඟවලා පස්ස පැත්ත පිහිදනවා. අනිත් පැත්ත හැරිලා කණ්නාඩියෙන් පස්ස බල බලා සෝස් අයින් කරනකොට ඒ වෙලාවෙ එතන නම්බර් වන් වැඩේ කර කර හිටිය පොරකගේ උරහිසිට අත තියාගෙන වාරු වෙලා තමයි මූ දැන් මේක කරන්නෙ. ලෝකේ තියෙන ඔක්කොම කුණුහරුප ටික කිය කියා මූ දැන් සෝස් පිහිදාන ගමන් අර වැඩේ ඉවර වෙච්ච එකාට ලේන්සුව දීල කියනවා මචං පොඩ්ඩක් මගේ කලිසම පිහිදපං කියලා. ඉතින් අර පොරත් මුගෙන් ලේන්සුව අරගෙන මුගේ පස්ස ක්ලීන් කරනවා. ටික වෙලාවකට පස්සෙ තමයි මූ දැක්කෙ කණ්නාඩියෙන්, බොලේ මුගේ පස්ස ක්ලීන් කරන්නෙ ඩොකා කියලා. මූ එක පාරටම "අනේ සොරි සර්" කියල ලේන්සුව ඉල්ලගෙන. ඩොකත් ඉතින් නක්කල් හිනාවක් එහෙම දාල ගිහිල්ලා. ඔන්න ඊට පස්සෙ ලෙක්චර් එකට ආපු ගමන් ඩොකා මුළු ඔඩිටෝරියම් එකම එහා කොනේ ඉඳන් මෙහා කොනට සර්ච් පාරක් දානවලු. ඊට පස්සෙ මූව දැක්ක ගමන් . . . "ආහ් . . . හරි මේ ඉන්නෙ" කියල ඌව මාක් කරල තමයි ලෙක්චර් එක පටන් ගන්නෙ. එදා ඉඳන් ඩිප් එක ඉවර වෙනකන් හැමදාම ඩොකා ලෙක්චර් එකකට ආපු ගමන්ම හොයන්නෙ මූවලු. ඉතින් අනිත් එවුනුත් ඩොකා ආපු ගමන් මූ ඉන්න තැන පෙන්නන්න පුරුදු උනාලු. බැරිවෙලා හරි මූ ආපු නැති දවසකට ඩොකා මියුට් මෝඩ් එකෙන් පස්ස පැත්ත පෙන්නලා ක්ලාස් එකෙන් අහනවලු මූ කෝ කියලා. ඔය සිද්ධිය නිසා කොල්ලො මූට කාඩ් එක ගහල තියෙන්නෙ "බැක් ෆයර්ඩ් (Back Fired) " කියලා.

ඩිප් එකේ අන්තිම මොඩියුල් එක තමයි සිස්ටම් ඩිසයින් ප්‍රොජෙක්ට් එක. ප්‍රොජෙක්ට් එක කරලා රිපෝට් එක හදලා "වයිවා" දෙන්න ඕනෙ ඩොකාට. මේක තමයි ඉතින් අන්තිම කඩඉම. ඩොක්ටර්ගෙ රූම් එක තිබුනේ NIBM එකේ හතරවෙනි තට්ටුවෙ කොනක. මෙතනට SSC ග්‍රව්න්ඩ් එක නියමෙට පේනවා හරියට ග්‍රව්න්ඩ් එකේ මේන් පැවිලියන් එක වගේ. දවසක් පොරක් වයිවා දෙන්න කියලා ඩොක්ටර්ගෙ රූම් එකට ගිහිල්ල ඉඳ ගත්තලු. ඔන්න ඩොකා ඉන්නවලු පැත්තට පුටුව හරෝගෙනන ග්‍රව්න්ඩ් එක දිහා බලාගෙන. එදා ලංකාව ප්ලේ කරන මැච් එකක් තිබිලා. ඉතින් ඩොකා කොල්ලට කිව්වලු "හා පුතා පටන් ගන්න" කියලා. එහෙම කියන්නෙ ඉතින් ප්‍රොජෙක් එක විස්තර කරන්න කියන එකයි. දැන් ඉතින් කොල්ලත් හිටු කියල කියවගෙන කියවගෙන යනවලු. දැන් ඉතින් කොල්ලත් ඔරේ පිට ගිරව වගේ ප්‍රොජෙක්ට් එක විස්තර කරනව. එකපාරටම ඩොකා,

"හුටා . . . කෙලිය නේද පොල්ලටම . . " කියල කියපි. බැලින්නම් අපේ එකෙක්ගෙ විකට් එකක් ගිහිල්ලා.

දැන් අරූ ෆුල් අඤ්ඤකොරොස් වෙලා මුලයි අගයි දෙකම පැටලිලා. දැන් ඩොකා කියනවා "ඇයි පුතා නැවත්තුවේ ? මතක නැද්ද , හා හා කියපන් කියපන් . . . "

දැන් මූට නවත්තපු තැනත් මතක නෑ .. .ඔන්න ආපහු පොඩ්ඩක් රිවර්ස් එකට ගිහිල්ල ආපහු ගිරව වගේ කියවනවා.

ටික වෙලාවකට පස්සෙ ඩොකා පුටුවෙනුත් නැගිටල,

"ගෙඩිය ගෙඩිය ගෙඩිය . . . .......අතගාල බිම දැම්මනෙ . . " කියපි.

දැන් වයිවා දෙන එකාට පොල්ලෙන් ගැහුව්වා වගේ මේ දාන ඇඩ්වර්ටීස්ට්මන්ට් වලට. හිතා ගන්නත් බැහැ මොකද කරන්නෙ කියලා. ඔන්න පොර ආපහු ටිකක් පස්සට ගිහිල්ල පටන් ගන්නවා. ඔන්න ටික වෙලාවකට පස්සෙ මුගෙ ඩිස්ක්‍රිප්ශන් එක ඉවරයි. ඔන්න දැන් ඩොකා මුගෙන් හිටු කියල ප්‍රශ්න අහනවා. ඔක්කොම අහන්නෙ මූ කියපු දේවල් වලින්. ඒත් මූට මතක නැහැ මූ කියපු දේවල්වත්. ඔන්න ඩොකා කියනවා "පුතා, උඹ ප්‍රොජෙක් එක කාගෙන් හරි කොපියක් ගැහැව්ව නේද ? පලයන් පලයන්, ගිහිල්ල ප්‍රොජෙක් එක හරියට කරගෙන වරෙන්" කියලා. මැච් එක බැලුවත් ඩොකා මූ කියපු හැම වචනයක් නෑරම රෙකෝඩ් කරගෙන තමා ඉඳල තියෙන්නෙ.

ඔන්න තව දවසක් තව එකෙක් වයිවා දෙන්න සෙට් වෙලා. ඉතින් එදා ඩොක්ටර් ලන්ච් එක අරගත්ත ගමන්ම තමයි මූ කාමරේට ගිහිල්ල තියෙන්නෙ. මූ යනකොටත් ඩොක්ටර් කෑම කාල අත පිහිද පිහිද ඉන්නවා. ඉතින් මූ ගිහිල්ල ඉඳගත්ත ගමන්ම ඩොක්ට මේසෙ ලාච්චුවක් ඇරල තඩි ආනමළු ඇවරියක් එලියට අරන් මූට දික් කරලා "ආ පුතා කන්න කෙසෙල් ගෙඩියක්" කියලා. බයේ ගැහි ගැහි වයිවා දෙන්න ආපු එකාට මොන ආනමාළුද ? ඉතින් මූත් කියලා "නෑ සර් එපා තැන්ක් යූ".

"උඹට එපා නම් මම කනවා" කියල ඩොකා ආනමාළු දෙකකටම වග කියලා උණුවතර බෝතලේ අරගෙන කෝප්පෙකට තේකකුත් වක්කරනවා. එහෙම කරන ගමන් ඩොකා කියනවා,

"පුතා මගේ මේ උණුවතුර බෝතලේ තේ ඉක්මනටම නිවෙනවනෙ. මොකද ඒ ?" කියලා.

හීන් දාඩිය දාගෙන වයිවා දෙන්න ආපු එකාගෙන් ඩොකා උණුවතුර බෝතලයක් ගැන අහනවා. දැන් ඉතින් මූටත් මුකුත් නොකිය ඉන්නත් බෑනෙ. ඉතින් පොර සාමන්‍ය දැනීම එහෙම දාල කියනවා,

"ඩොක්ටර්, ඔය බෝතලේ ඇතුලේ සිලින්ඩරේ යට පොඩි වීදුරු බල්බ් එකක් තියෙනවා. මම හිතන්නෙ ඒක කැඩිලා ඇති"

"යට බල්බ් එක ?" . . . . "පලයන් බං යන්න මගේ යට බල්බ් එක හොඳට තියෙනවා. හා කියපන් කියපන්" ඩොකා කියපි.

ඔන්න ඉතින් වයිවා දෙන්න ආපු එකත් උතුර දකුණ මාරු කරගෙන දැන් ගොත ගහනවා.

ඇත්තටම ඩොකා ඒවගේ දේවල් කරන්නෙ ඕන කමින්මයි. ඩොකටර්ගෙ Phd. එක “industrial psychology” ("කාර්මික මනෝ විද්‍යාව ").ඉතින් වයිවා දෙන්න පොරක් කාමරේට එන කොටම ඩොකා දන්නවා මූ හරියට ප්‍රොජෙක් එක කරලද, ගිරවා දාලද නැතිනම් කොප්පෙ ගහලද කියලා. ඉතින් ඒ ඒ බනිසට ඒ ඒ කෙහෙල් ගෙඩිය පාවිච්චි කරනවා.

ඉතින් ඔය හැම බැච් එකකම ඉන්නවානෙ ලෙක්චරස්ලට ගොට්ට අල්ලන එවුනුත්. ඉතින් අපිට වඩා ජූනියර් බැච් එකකත් හිටියා නිකන්ම නිකන් ගොට්ටෙක් නෙමෙයි, ඉම්පෝටඩ් ගොටු අල්ලන්නෙක්. හැම තැනකම ඉතින් පොර ලකුණු දාගන්නම තමයි බලන්නෙ. මුගේ දින චරියාව පටන්ගන්නෙ උදෙන්ම එන්.අයි.බී.එම් එකට ඇවිල්ලා ඩොකා එන වෙලාවට ඉස්සරහට දුවගෙන ගිහිල්ල "ගූඩ් මෝනින් ඩොක්ටර්" කියන එකෙන් තමයි. දවසක් ඔය ගොට්ට අල්ලන්න ආපු වෙලාවෙ ඩොක්ට මූට කතා කලා. ඊට පස්සෙ ඩොක්ට මුගේ කරට අත එහෙම දාල ටික දුරක් මූත් එක්ක ඇවිදගෙන යනවා. දැන් මූටත් මාර සිරා. ඇයි ඩොකා මුගේ කරටත් අත දාගෙන ඇවිදිනවනෙ. ඉතින් මූ වට පිට එහෙම බල බල අහල පහල ඉන්න අය දිහා ආඩම්බරෙන් බල බල එහෙම යනවා.ඔහොම මුකුත් නොකියා මූත් එක්ක කරට අත දාගෙන ලිෆ්ට් එක ගාවට ඇවිදගෙන ආපු ඩොකා එක පාරටම,

"පුතා, දොස්තරට උනත් _ක දෙන්න එපා !" කියලා ලිෆ්ට් එකට නැගලා යන්න ගියා. හිටපු තැනම ගල් බමුණා වෙච්ච ඌ ඊට පස්සෙ අර ඉම්පෝටඩ් ගොට්ට විකුනලා දැම්ම.


(ප.ලි , මේක හිතුවට වඩා දිග වැඩි උනා. තව රස කතා ටිකක් තියෙනවා NIBM එකේ වෙච්ච. ඒව වෙන පෝස්ට් එකක දාන්නම්. )